باروری

 باروری فرایند تولید موالید زنده است. باروری، مهاجرت و مرگ و میر مرگ‌ومیر به علت نقشی که در شکل‌دادن به پویایی­ها و تغییرات جمعیتی دارند، مفاهیم محوری در رشته جمعیت­شناسی هستند. نظریه انتقال جمعیت تلاش می­کند جمعیت را زمانی که از نرخ­های تولد و مرگ به بالا یا پایین در حرکت­ است توضیح دهد؛ با این وجود،با وجود این، محققان پی برده­اند که این فرایند پیچیده­تر از آن است که این نظریه نشان می­دهد.

  درحالی‌که روش شمارش موالید می­تواند امری ساده باشد، قرار‌گرفتن در معرض­ ریسک بارداری امری عام نیست، و سبب پیچیده‌شدن مخرج در محاسبات باروی می­شود. اگرچه هم مردان (یا حداقل اسپرم) و هم زنان برای تولد یک موجود زنده ضروری هستند، معمولاً اندازه­گیری از طریق ربط‌دادن باروری به یک جنس یعنی زنان ساده­سازی شده است. نرخ خام تولد، به عنوان  به‌عنوان مقیاسی اساسی، تعداد موالید زنده را در هر 1000 نفر زن در سن فرزند­آوری (معمولاً 15-49 سالگی) در جمعیت مورد نظر محاسبه می­کند. نرخ باروری سن استاندارد و نرخ باروری کل (تی.اف.آر)[3] دو معیاری هستند که مستقیماً برای متغیر سن در باروری محاسبه می­شوند. چارچوب­ تعیین­کننده­ تقریبی تلاش می­کند قرارگرفتن زنان در معرض ریسک بارداری را بر حسب چهار عامل محاسبه کند: وضعیت ازدواج/وصلت (قرارگرفتن در معرض مقاربت جنسی)، توانایی لقاح پس از وضع حمل (ناتوانی از باردار‌شدن مستقیم بعد از وضع حمل، زمانی که تغذیه از سینه کمتر می­شود و با بازگشت قاعدگی زنان همراه است)، استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری و سقط جنین (خودبه‌خودی و عمدی).

  سطوح باروری را می­توان به چندین شیوه تعیین کرد. جمعیت‌هایی که نرخ تولد بالایی دارند، اغلب دارای باروری طبیعی هستند که نشان می­دهد که هیچ تلاش آگاهانه­ای برای کنترل اندازه خانواده صورت نمی­گیرد. به لحاظ  به‌لحاظ نظری، زنان می­توانند در میانه سنین جوانی بچه­دار شوند، و تا اواخر دهه 40 سالگی خود هر سال یک فرزند به دنیا بیاورند که به 35 فرزند منجر می­شود. با این حال، حتی در جمعیت­های دارای باروری طبیعی، مثل فرقه هاتریت[4] (یاالات متحده/ کانادا) و کونگ[5] (صحرای کالاهاری)، نرخ باروری کل بسیار کمتر از این تعداد بیشینه زیستی بوده است، به ترتیب بین 10 تا 12 و 4.5 تولد. باروری جایگزین زمانی اتفاق می­افتد که نرخ باروری کل 2.1 است (یک زن در طول زندگی­اش دو بچه دارد، بنابراین جایگزین والدین می­شوند؛ یک دهم مرگ و میر مرگ‌ومیر کودکان زیر 15 سال را توضیح می­دهد). امروزه، تعدادی از کشورها از جمله بسیاری از کشورهای واقع در اروپا و شرق آسیا، دارای نرخ باروری کل زیر باروری جایگزین هستند: به‌طور متوسط زنان در طول زندگیشان کمتر از دو کودک دارند.

  تحقیقات باروری اغلب بر این موضوعات متمرکز می­شوند: (الف) شیوه‌هایی که جمعیت‌ها اندازه خانواده را کنترل می‌کنند، (ب) دسترسی/نیاز برآورده نشده به وسایل ضدبارداری مدرن، و (ج) درک تغییر سطوح باروری. علاقه به کنترل­ باروری از طریق روشها روش‌های ضدبارداری طبیعی و مدرن و فرایندهایی که اساس تصمیم­گیری برای باروری را تشکیل می­دهند، انگیزه انجام تعدادی از مطالعات کمی و کیفی در جمعیت­های مختلف است. برای مثال پیمایش­های جهانی باروری[6] (بیش از 60 کشور طی سال‌های 1974 تا 1986) و پیمایش‌های جمعیت­شناسی و سلامت[7] (از اواسط دهه 1980 تاکنون، بیش از هفتاد کشور که در بسیاری از آنها پیمایش‌های متعددی انجام شده است)، داده‌هایی را برای تحقیق درباره برخی از این مسایل  مسائل فراهم کرد. درک اثرات پویایی جنسیت و زمینه‌های اجتماعی مؤثر بر باروری و اثرات فناوری‌های نوظهور تولید مثل، برای فهم آینده باروری و عدم باروری محوری هستند.

  همچنین نگاه کنید به: سقط جنین؛ ضدبارداری؛ نظریه انتقال جمعیت؛ رشد جمعیت؛ نرخ کل باروری.

منابع برای مطالعه بیشتر:

International Family Planning Perspectives [Journal]. (http://www.guttmacher.org/journals/aboutper.html)

Poston, Dudley L. and Michael Micklin, eds. 2005. Handbook of Population. New York: Springer. Studies in Family Planning [Journal]. (http://www.blackwellpublishing.com/journal.asp?ref=0039-3665&site=1)

    [1]. Fertility 

[2]. Enid Schatz

[3]. total fertility rate (TFR)

 [4]. Hutterites

 [5]. Kung

 [6]. World Fertility Surveys

  [7]. Demographic and Health Surveys

 

 

  

برچسب ها
مطالب مرتبط
٠٦ ارديبهشت ١٣٩٩

رزومه دکتر زهرا عبدالله

١٧ دي ١٣٩٨

روان‌پریش‌ها

١٧ دي ١٣٩٨

روان‌آزار

١٧ دي ١٣٩٨

رفاه

از طریق فرم زیر نظرات خود را با ما در میان بگذارید