آزمون مهارت
آزمون مهارتهای مقدماتی[1]؛ دانش و مهارتهایی را که امتحاندهنده در حوزههای اصلی دارد و بر عملکرد آیندهاش مؤثرند، میسنجد. این حوزههای اصلی معمولاً خواندن، ریاضیات، مهارتهای زبان و گاهی سایر مهارتهای پیشنیاز را در برمیگیرند.
میان ملزومات اتمام یک سطح تحصیلی و ملزومات ورود به سطح بعدی، مرز روشنی وجود دارد. آزمون مهارتهای مقدماتی در دو سوی این مرز قرار گرفته و ممکن است به هریک از این دو جهت سوق پیدا کند. آزمونهای توانش حداقلی[2]، بهویژه آنهایی که بهموجب قانون رسیدگی آموزشی به کلیۀ کودکان در دبیرستانها برگزاری میشوند، مهارتهای مقدماتی را ارزیابی میکنند و شرط اتمام سطح مثبتبودن این ارزیابی است. آزمونهای ورودی دانشسرا که همزمان و با اقلام و محتوای مشابهی گرفته میشوند، بر اساس عملکردش در حوزۀ مهارتهای مقدماتی موفقیت آیندۀ فرد را پیشبینی میکنند.
متداولترین کاربست، اصطلاح «مهارتهای مقدماتی» با سه توانایی خواندن، نوشتن و حساب که به سواد خواندن و نوشتن و سواد شمارش نیز معروفاند، پیوند خورده است. گاهی خواندن و کار با رایانه، به این فهرست عام افزوده میشود؛ برای مثال، متصدی رایانه به آموختن دانش پایۀ سیستمهای رایانهای نیاز دارد و یک جوشکار به شناخت تجهیزات جوشکاری. ارتش نیز مهارتهای مقدماتی را برای موفقیت در نیروهای مسلح، بهویژه دانشکدههای افسری میآموزد و میآزماید؛ بنابراین، بایستی مهارتهای مقدماتی را مهارتهای بقا تلقی کرد که تضمین میکند، آزموندهندگان مهارتهای لازم برای بقا در آینده را دارند.
مهارتهای مقدماتی را ممکن است در هر مقطعی، از مدرسه ابتدایی تا ورود به مقطع کارشناسی و ورود به بازار کار، بیازمایند. یکی از رایجترین آزمونهای مهارتهای مقدماتی، «آزمون مهارتهای مقدماتی آیووا»[3] برای دانشآموزان 8-پایهای[4] است. سه هدف بنیادین این آزمون، عبارتاند از: توصیف سطح پیشرفت هر دانشآموز، شناسانی نقاط قوت و ضعف هر دانشآموز و رصد سالبهسال رشد. مهارتهای آزمونشده خواندن، نوشتن، گوشدادن، ریاضیات، مطالعات اجتماعی، علوم و جمعآوری داده را در برمیگیرند.
همچنین ایالتها، به عناوین مختلف، آزمونهای مهارتهای مقدماتی را شرط فارغالتحصیل شدن از دبیرستان قرار دادهاند. ایالت مینهسوتا، آنرا آزمون مهارتهای مقدماتی، جورجیا آزمون فارغالتحصیلی از دبیرستان و نیوجرسی آزمون تسلط بر مقطع دبیرستان مینامند. این آزمونهای توانش، حداقلی برای گنجاندن آزمونشوندگان در دو دستۀ قبولشدهها و مردودها از نظام نمرهدهی حداقلمند استفاده میکنند.
آزمونهای ورودی دانشسرا نیز مهارتهای مقدماتی را میآزمایند و از همه متداولتر آزمونهایی هستند که سازمان «خدمات سنجش تحصیلی»[5] و سازمان «خدمات آزمون پذیرش دانشسراهای امریکا»[6] میگیرند. درحالیکه این آزمونها برای پذیرش اولیه در سال اول دانشسرا گرفته میشوند، آزمونهای دیگری توانمندی در مهارتهای مقدماتی را برای اتمام سال دوم دانشسرا و ورود به مقطع کارشناسی و نیز ورود به برخی برنامههای حرفهای، مانند تربیت آموزگاری یا خروج از این برنامهها را میسنجند. برخی ایالتها، آزمونهای خاص خودشان را ایجاد کردهاند، مانند آزمون کلست[7] در فلوریدا و بقیۀ ایالتها از آزمونهای ملی استفاده میکنند.
آزمون مهارتهای مقدماتی، بهطور خاص، بهعنوان شرط ورود به تربیت آموزگار محبوب شد. آزمونی که در گستردهترین سطح از آن استفاده میشود، آزمون پرکسیس یک[8] نام دارد که از سوی سازمان خدمات سنجش تحصیلی منتشر میشود و بر خواندن، نوشتن و ریاضیات متمرکز است. «نظامهای ارزیابی ملی»[9] نیز نوعی آزمون مهارتهای مقدماتی آموزگاران دارد. برخی ایالتها، مانند فلوریدا، آزمونهای خودشان را برای اعطای گواهینامه حرفهای دارند و از آن نه تنها بهعنوان شرط ورودی به برنامههای حرفهای، بلکه بهعنوان شرط اتمام دورۀ کاردانی یا برنامۀ کالج منطقهای استفاده میکنند.
مهارتهای مقدماتی برای شاغلان و حرفهمندان، گاهی مهارتهای تفکر انتقادی مانند حل مسئله و تصمیمگیری را نیز در برمیگیرد. در کسبوکار، ارتش و یا سایر بافتها مهارتهای رهبری را نیز ممکن است بهعنوان مهارت مقدماتی لحاظ کنند. برخی آزمونهای مهارتهای مقدماتی نیز ویژگیهای عاطفی مانند نگرش مثبت را میسنجند.
اگر از آزمونهای مهارتهای مقدماتی به شکل صحیح استفاده کنند، در تشخیص نیازهای دانشآموزان و کسب اطمینان از اینکه آزمونشوندگان مهارتهای پیشنیاز برای موفقیت آینده را دارند، بسیار مؤثرند. بسیاری از سازمانها، نرخ قبولی در این آزمونها را ملاک کارایی برنامه یا مدرسه تلقی میکنند که البته چنین گمانی مناقشهآمیز است. برای مثال، اگر نقاط ضعف کودکان را تشخیص ندهند و اصلاح نکنند، ممکن است در آزمون شکست بخورند. همچنین کودکان ممکن است از آموزگارانی که خودشان در مهارتهای مقدماتی ضعف دارند، آسیب ببینند. افزونبراین، وقتی آزمونهای مهارتهای مقدماتی بهروز نیستند یا درست از آنها استفاده نمیشود، ممکن است برای دانشآموزان تنگدست یا اقلیت یا دانشآموزانی که نیازهای خاص دارند، پیامدهای اجتماعی منفی بهبار آورند، بهویژه وقتی که از این آزمونها بهعنوان آزمونهای توانش حداقلی استفاده شود.
و نیز ببینید: استانداردهای تحصیلی؛ آموزش و عملکرد تحصیلی؛ برابری آموزشی؛ آزمون توانش حداقلی
بیشتر بخوانید
- Educational Testing Service. 2007. “The Praxis Series: Teacher Licensure and Certification.” Retrieved November 30, 2007 (http://www.ets.org/portal/site/ets/ menuitem.fab2360b1645a1de9b3a0779f1751509/?vgnext oid=48c05ee3d74f4010VgnVCM10000022f95190RCRD)
- University of Iowa, College of Education. 2007. Iowa Testing Programs: Iowa Tests of Basic Skills Retrieved November 30, 2007 (http://www.education .uiowa.edu/itp/itbs/index.htm)
[1] Basic skills testing
[2] minimum competency tests
[3] Iowa Test of Basic Skills
[4] K-8 students: منظور دانشآموزانی هستند که در مدارسی ثبتنام میکنند که پایههای آن از پیشدبستانی (5-6 سالگی) آغاز میشود و تا 8 سال (تا 14 سالگی) ادامه پیدا میکند. [م]
[5] Educational Testing Service
[6] American College Testing Service
[7] CLAST
[8] PRAXIS I
[9] National Evaluation Systems