فناوري اطلاعات، ارتباطات و سياست

حميد اخوان

چکيده

موضوع بررسي تأثير متقابل فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT)  و برخي دستاوردهاي آن بر حوزۀ سياست  در کشور ما بسيار تازه است و جستجوهاي هوشمندانه در سايت‌هاي اينترنتي نيز گواهي بر اين مدعاست که حتي در کشورهاي پيشرفتۀ صنعتي که پيش‏قراولان عرصۀ فناوري هستند، بررسي اين تأثير به حوزه‏هاي بسيار محدودي مانند رأي‏گيري الکترونيکي و برگزاري انتخابات مکانيزه، افزايش دسترسي توده‏ها به اطلاعات سياسي و... منحصر شده است.
بررسي همه‏جانبۀ اين موضوع نيازمند تخصص‏هاي بين‏ديسیپليني است. اين مقاله به مثابه گامي نخست به طرح نظري همين بحث مي‌پردازد و تلاش مي‌كند تأثير متقابل «فناوري اطلاعات و ارتباطات» را بر مهم‌ترين عنصر عرصۀ سياست، يعني «دولت»  و نيز بر حوزۀ «توسعۀ سياسي»  و پيش‌نيازهاي آن مطالعه نمايد. بنابراين كنكاش و جستجوي رابطۀ احتمالي بين اين مقوله‌ها و چگونگي آن، مسئله و هدف اصلي اين نوشته است و نگارنده ضمن تأكيد بر اهميت بررسي اين موضوع، وجود رابطه مثبت بين اين مفاهيم سه‌گانه را مهم‌ترين يافتۀ نوشتۀ خود معرفي مي‌‌كند و نشان مي‌دهد كه چگونه توسعۀ فناوري اطلاعات و ارتباطات مي‌تواند به كاركردهاي اساسي دولت در جامعه مدد رساند، فرايند توسعۀ سياسي را تسهيل نمايد و در نتيجه توسعۀ مستمر و پايدار خود را نيز تضمين كند.



واژگان کليدي
فناوري اطلاعات و ارتباطات، سياست، دولت، توسعۀ سياسي.