آگاهی از سالمند آزاری[1]، به‌عنوان یک مشکل آزاری در سال‌های اخیر، به‌دلیل توجه به شناسایی افرادی که احتمال دارد مورد آزار قرار گیرند، افزایش یافته است. با افزایش جمعیت سالمندان در ایالات متحده و دیگر مناطق جهان، تعداد بیشتری از افراد برای مراقبت به دیگران وابسته خواهند شد. در سال 2010، تقریباً 46.6درصد از سالمندان 75 ساله یا بیشتر خواهند بود. همچنین تخمین‌زده شده است که در حدود سال 2050، بیش از 55درصد از سالمندان 75 ساله یا بیشتر خواهند بود.

تعریف و طبقه‌بندی‌ها

در تعریف کلی، سالمند آزاری، رفتار زیان‌بار یا حذف اقداماتی علیه یک شخص سالمند است. سالمند آزاری می‌تواند به شکل‌های متنوعی باشد، ازجمله آزار جسمی، روانی، مالی و جنسی و نیز غفلت از آن‌ها.

آزار فیزیکی، واردکردن عمدی نیروی فیزیکی است که به جراحت بدنی، درد یا آسیب بدنی منجر می‌شود. اقدامات آزار فیزیکی شامل کتک‌زدن، مضروب‌کردن، محدودکردن، تجاوز جنسی یا به زور غذادادن است.

آزار روانی یا عاطفی، هرگونه رفتار ارادی است که سبب دلتنگی ذهنی یا عاطفی می‌شود. نمونه‌های آن، عبارت‌اند از: توهین‌های کلامی و غیرکلامی، ترساندن، تحقیرکردن، منزوی‌کردن یا تهدید به آسیب‌رساندن.

آزار مالی یا مادی، به بهره‌کشی بدون اجازه یا نادرست از سرمایه‌ها، املاک، دارایی‌ها یا هرگونه از منابع یک شخص سالمند اشاره دارد. چنین اعمالی شامل سرقت پول، تغییر محتوای وصیت‌نامه یا تأمین نقدکردن چک تأمین اجتماعی فرد سالمند است.

آزار جنسی شامل تماس یا مواجهه جنسی ناآگاهانه یا نزدیک به هر نوع با شخص سالمند است. اعضای خانواده، کارمندان نهادی و دوستان، می‌توانند مرتکب آزار جنسی شوند.

غفلت شامل قصور یا امتناع عامدانة یک سرپرست برای انجام تعهد خود به فراهم‌کردن نیازهای اساسی شخص سالمند است. مثال‌های آن شامل در اختیار نگذاشتن غذا یا پوشاک یا وسایل مراقبت از سلامت مانند عینک، سمعک یا دندان مصنوعی، رهاکردن سالمند برای زمان‌های طولانی و ممانعت از مسکن امن است.

خودآزاری یا غفلت از خویشتن، نوعی رفتار آزارگرانه یا غفلت از شخص سالمند است که فرد سالمند نسبت به خود انجام می‌دهد و سلامت و امنیت او را تهدید می‌کند یا به خطر می‌اندازد. خودآزاری، اغلب از قصور یا ناتوانی شخص سالمند برای تأمین نیازهای اساسی‌اش ناشی می‌شود، به رغم اینکه ازلحاظ قانونی توانایی این کار را داشته باشد.

منابع سالمندآزاری

منابع عمدة سالمندآزاری را می‌توان به‌عنوان عوامل نهادی، جامعوی و خانوادگی مقوله‌بندی کرد.

منابع نهادی می‌توانند کنش‌های زیان‌بار عمدی یا غیرعمدی و نگرش‌های منفی کارشناسان، همانند کارکنان خانه‌های سالمندان، پزشکان، پرستاران، روان‌شناسان و مددکاران اجتماعی باشد. آزار نهادی، شامل فعالیت‌هایی است که در بهترین حالت به سود سالمندان نیست.

منابع جامعوی، شامل تفکر منفی در مورد سالمندی،کلیشه‌ها، تبعیض‌ها و سالمند ستیزی است. جامعه در تحول سالمندی، از فرایندی طبیعی به مشکلی اجتماعی نقش داشته است. برای مثال، سالمندان می‌توانند به هنگام جست‌وجوی شغل و ترفیع، مورد تبعیض قرار بگیرند.

منابع خانوادگی، شامل خانواده‌هاست و به آزار سالمند درون خانه اشاره دارد. آزار خانوادگی سالمندان، از افزایش سطح استرس و استیصال در میان مراقبان نشأت می‌گیرد. مراقبانی که به‌طور ذاتی با مشکلات آزار و منابع محدود مواجه‌اند، به‌طور مکرر در مراقبت از اعضای سالمند با مشکلاتی مواجه می‌شوند و نرخ آزار از سوی آن‌ها بالاتر است.

فلیکس چیما[2]

و نیز ببینید: سالمند ستیزی؛ خشونت خانگی؛ خانواده؛ خانوادۀ کژکارکرد؛ خانوادۀ گسترده؛ خشونت

بیشتر بخوانید:

Chima, Felix O. 1998. “Familial, Institutional, and Societal Sources of Elder Abuse: Perspective on Empowerment.” International Review of Modern Sociology 28(1):103–16

2003. “Age Discrimination in the Workplace and Human Rights Implications.” Journal of Intergroup Relations 30:3–19

Tatara, Toshio. 1995. “Elder Abuse.” Encyclopedia of Social Work, 19th ed., edited by R. L. Edwards. Atlanta, GA: NASW Press

U.S. Census Bureau. 2007. “Statistical Abstract of the United States.” Washington, DC: U.S. Government Printing Office

 [1] . Abuse, Elderly

[2] . Felix O. Chima