«آموزش عالی صنایع‌دستی ایران و نسبت آن با رویکرد صنایع خلاق» به همت مریم فروغی‌نیا و مهین سهرابی نصیرآبادی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات پژوهش شد.

این پژوهش تلاش می‌کند از طریق ارزیابی برنامه درسی دوره‌های آموزش عالی، به راهکارهایی جدید در به‌روزرسانی نظام آموزش رسمی صنایع دستی با ارائه الگويي بر اساس رویکرد صنایع خلاق، دست یابد.

در این مطالعه، بر پرورش افراد در رویکرد صنایع خلاق، تأکید شده که باید علاوه بر دانش، مهارت و نگرش‌های فردی، عمومی و تخصصی، از توانمندی‌های لازم در عرصه اقتصاد، مدیریت و اشتغال برخوردار باشند و بتوانند به‌عنوان تولیدگرانی خلاق، دانا و توانمند، شرایط اقتصادی مناسبی را برای خود و جامعه ایجاد نمایند.

این پژوهش در 3 فصل سامان یافته است. در فصل اول، پس از معرفي کليات تحقيق، محتواي نظام آموزش عالي صنايع دستي و وضعيت کنوني صنايع دستي، مورد تبيين قرار گرفته است. در فصل دوم، ويژگي‌هاي رويکرد صنايع خلاق شناسايي و با تلفيق آن با ديدگاه دانش‌آموختگان رشته صنايع دستي در خصوص نقاط ضعف و قوت برنامه‌هاي درسي کنوني، چارچوب کلي نظام آموزش عالي صنايع دستي بر اساس رويکرد مذکور معرفي شده و سپس نسبت نظام آموزشي کنوني با چارچوب مذکور از ديدگاه دانشجويان اين رشته مورد ارزيابي قرار گرفته است.

فصل سوم نیز، به بحث در زمينه عناصر چارچوب پيشنهادي و تبيين شرايط موجود اختصاص دارد و در بهبود وضعيت نظام آموزش صنايع دستي، راهکارهايي را پيشنهاد مي‌کند. 

بر اساس نتایج این پژوهش، برنامه‌های کنونی آموزش عالی صنایع دستی در تربیت افرادی با توانایی‌های عمومی هنر و به‌ویژه در مقوله‌های پرورش اصالت و هویت ملی و آشنایی با هنر و صنایع دستی ایران و جهان، عملکردی مطلوب و از این نظر با رویکرد صنایع خلاق مطابقت دارد اما این برنامه در پاسخگویی به برخی نیازهای کنونی دانش‌آموختگان این رشته نیازمند برخی تغییرات معطوف به حوزه‌های شغلی، اقتصادی و مدیریتی و برخی توانایی‌های فردی و تخصصی است.

پژوهشگران معتقدند تغییر هدف‌گذاری این رشته از تربیت کارشناسان فرهنگی به تربیت تولیدگرانی خلاق و توانمند در عرصه اقتصاد، به‌ویژه در برنامه درسی کارشناسی این رشته، باید مورد توجه قرار گیرد چون هرچند این هدف‌گذاری در برنامه کارشناسی ارشد کنونی، اخیراً تعریف شده و در محتوای برنامه درسی آن، در مواردی اعمال شده است اما براساس نظر فراگیران، هنوز نتایج مطلوبی در این موارد از برنامه‌های کنونی هر دو دوره آموزش عالی رشته صنایع دستی حاصل نشده است. محققان، دستیابی به این منظور را، مستلزم نگرش و برنامه‌ریزی جامع از دوره کارشناسی و هماهنگی برخی زیرساخت‌های درون‌دانشگاهی و برون‌دانشگاهی با هدف‌گذاری مذکور، می‌دانند.

مطابق این پژوهش، آموزش اصولی و کاربردی دانش و مهارت‌های تخصصی در یک شاخه از صنایع دستی، فناوری‌های متناسب با شاخه تخصصی، نرم‌افزارهای کاربردی و مهارت طراحی حرفه‌ای محصول در حوزه توانایی‌های عمومی و تخصصی صنایع دستی؛ آموزش اصول کسب و کار، اصول ایمنی و بهداشت کار، کارآفرینی، اصول بازاریابی، نیازسنجی محصول، تجارت الکترونیک و توجه به کارورزی و تجربه عملی شرایط واقعی کار در حوزه توانایی‌های شغلی؛ آشنایی با دانش مدیریتی و اقتصادی، آشنایی با قوانین اداری و سازمانی مورد نیاز، مهارت‌های ارتباطی، مهارت خوشه‌سازی با شرکت‌ها و نهادهای مرتبط و آشنایی با مالکیت فکری و معنوی در حوزه توانایی‌های عمومی و تخصصی هنر؛ به همراه توجه بیشتر به پرورش روحیات ریسک‌پذیری، کار تیمی، تحلیل نقادانه، تساهل و تسامح، پذیرش فرهنگ‌های دیگر، ارتباطات اجتماعی و در رأس همه، خلاقیت و نوآوری از جمله مواردی است که در برنامه‌های آموزش عالی صنایع دستی باید مورد توجه و برنامه‌ریزی دقیق‌تر قرار گیرد.