این کتاب ضمن مرور سیاست‌های دولت جمهوری اسلامی ایران در قبال مهاجران و پناهندگان افغانستانی، طی چهار دهه گذشته، تجربه زندگی در ایران را از نگاه افغانستانی‌ها بررسی کرده است. پژوهشگر این اثر با تحلیلی بر وضعیت مهاجران و پناهندگان افغانستانی در ایران، به موضوع بازنگری در سیاست‌های مهاجرتی و امکان‌های موجود برای خروج از وضعیت کنونی می‌پردازد.

هدف اصلی کتاب این است نشان دهد چرا ایران همچنان برای افغانستانی‌ها «خانه برادر» است و خانه خودشان نشده است؛ چرا هنوز مهمان‌اند و به‌عنوان صاحب‌خانه پذیرفته نمی‌شوند و مهم‌تر اینکه اصرار بر مهمان‌بودن افغانستانی‌ها منافع چه کسانی را تأمین می‌کند.

به استناد این کتاب، نحوه مواجهه جامعه ایران با «افغانستانی‌ها»، نکات مهمی را درباره فرهنگ عامه ایرانیان نیز آشکار می‌سازد.

«پناهندگان و سیاست بازگشت»، «پناهندگان و سیاست ساماندهی»، «تبعیض و خشونت در زندگی روزمره»، «تبعیض ساختاری و ارتقای اجتماعی»، عناوین برخی از فصل‌های این کتاب است.

پژوهشگر این اثر معتقد است اعطای تابعیت به اتباع و پناهندگان افغانستانی گرچه از جنبه حقوقی بسیار راهگشا و ضروری است و بسیاری از مسائل آنان را حل خواهد کرد اما از جنبه اجتماعی تازه سرآغاز مشکلات پناهندگان افغانستانی خواهد بود زیرا اقشاری از جامعه را نسبت به آنان حساس‌تر و بدبین‌تر می‌سازد. وی رفتار تبعیض‌آمیز نسبت به پناهندگان افغانستانی را نشانه مهم و خطرناکی از فرهنگ عمومی ایرانیان ارزیابی می‌کند که در آینده ممکن است در اشکال گسترده‌تری ظهور و بروز یابد.

آرش نصر اصفهانی، متولد ۱۳۶۰ اصفهان، دارای کارشناسی فیزیک کاربردی، کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی و دکتری جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران از دانشگاه تهران است.

او دارای مقالات و تألیفات متعدد در حوزه جامعه‌شناسی است. وی همچنین اجرای طرح‌های پژوهشی متعددی نظیر «طرح ارزیابی پیامدهاي اجتماعی پارك دوستدار کودك در تهران»، «طرح ارزیابی پیامدهاي اجتماعی-اقتصادي و شهري مسکن مهر در ایران»، »طرح فراتحلیل مطالعات حوزه نابرابري اجتماعی و فقر در ایران»، «آسیب شناسی شرکت هاي هرمی در ایران»، «طرح آسیب‌شناسی و نیازسنجی زندگی دانشجویی در ایران»، «طرح وضعیت زندگی و اسکان در منطقه عسلویه»، «طرح تدوین شاخصهاي فرهنگی»، و «طرح اصلاح سیاستگذاري اجتماعی-فرهنگی در حوزه بازنشستگان» را برعهده داشته است.

مدیر داخلی فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، مدیر داخلی فصلنامه راهبرد اجتماعی-فرهنگی، کارشناس بخش مطالعات راهبردي مرکز مطالعات و برنامهریزي شهر تهران، مدیرعامل موسسه سیاست پژوهی آینده، سرپرست دفتر طرحهاي ملی پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات، دبیر کارگروه آسیبهاي اجتماعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون مطالعات و برنامهریزي امور اقتصادي و اجتماعی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزي شهر تهران از جمله سوابق اجرایی دکتر نصر اصفهانی است.