نشست تخصصی «چالش‌های مالکیت فکری و معنوی اثر هنری» سه‌‏شنبه ۲۲ آبان ۹۷ با حضور دکتر پریسا شاد قزوینی، دکتر احمد ندایی‌فرد عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا، و پژوهشگران دکتر پینکی چادها، فریماه فاطمی و فاطمه مرسلی توحیدی از صاحب‌نظران حوزه هنرهای تجسمی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

دکتر شادقزوینی در ابتدای سخنان خود به مشکلات عرصه هنرهای تجسمی اشاره کرد و گفت: یکی از بزرگ‌ترین معضلات هنرهای تجسمی، این است که هنرمند به صورت فردی کار می‌کند نه گروهی. در راستای متقاعد کردن این افراد و اینکه هنرمندان در این عرصه نمی‌توانند به‌تنهایی به جایی برسند و رسیدن به منافعشان در گرو کار گروهی است، به ایجاد انجمن علمی هنرهای تجسمی اقدام کردیم.

وی افزود: با اینکه 80 سال از تأسیس مراکز آکادمیک رسمی هنرهای زیبا در دانشگاه تهران می‌گذرد، تاکنون جایی برای ساماندهی کار هنرمندان وجود نداشته است. لذا ضرورت ساماندهی به جامعه هنری احساس می‌شود. مشکل دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که جنبش‌ها و جریان‌های هنری فاقد طبقه‌بندی هستند و آثار خلق‌شده بی‌شناسه و بی‌هویت معتبر، در وزارت ارشاد به عنوان یک مرکز مرجع ثبت می‌شوند.

این هنرمند عرصه هنرهای تجسمی به ضرورت‌های قابل اعتنا در حوزه هنرهای تجسمی اشاره کرد و افزود: استانداردسازی آثار هنرهای تجسمی برمبنای اصول و مبانی نظری و عملی هنر، هویت‌مدار کردن هنر و اعتبارسنجی آن، شناسه‌دار کردن آثار و اعتباربخشی به ارزش هنری آن، ایجاد بانک اطلاعات هنری، ایجاد بانک اطلاعات هنرمندان با درجه‌های مختلف هنری، خرید و گردآوری آثار هنری فاخر از جمله این موارد است.

دکتر قزوینی در ادامه بحث خود به هدف از پژوهش در این عرصه پرداخت و تصریح کرد: هدف از این پژوهش و مطالعه، مطالعه وجه چرایی و چگونگی وضعیت نابسامان و مدیریت غیرحرفه‌ای هنرهای تجسمی در ایران، ارائه الگویی نظام‌مند برای هویت‌مدار کردن آثار با حفظ رعایت حق معنوی اثر برای خالق اثر با تعیین شناسه‌ها و شاخصه‌های مبانی بصری و استاندارهایی که در این حوزه وجود دارد، می‌باشد.

او در پایان نشست به عنوان نتیجه‌گیری بحث خود گفت: به دلیل عدم رعایت قانون حق مالکیت معنوی در ایران، هنرمند از حقوق اولیه‌اش محروم می‌ماند. برای احقاق حقوق هنرمندان، استانداردسازی و ثبت آثار هنری ضروری به نظر می‌رسد. یکی از راه‌های استانداردسازی در مرحله اول، شناسه‎دار کردن آن‌ها است.

وی به مزایای دریافت شناسه اثر اشاره کرد و گفت: دریافت شناسه کارکردهایی دارد از جمله: امکان ثبت اثر به ایده هنرمند، کوتاه‌شدن دست دلالانی که آثار هنری را به نفع خود برمی‌دارند و معمولاً هنرمند را نمی‌بینند؛ همچنین اثر هنری مثل یک گنجینه ملی و هنری، ارزش و اعتبار پیدا می‌کند؛ با دریافت و ثبت شناسه،  نقش حمایتی مدیران برای اثر شناخته و جاری می‌شود و هنرمند قابلیت احقاق حق خود در دادگاه‌ها را خواهد داشت.

گزارش از: فریبا رضایی

گزارش تصویری