نویسندگان: محمدرضا قزل عاشقی و فیروزه معتمد

اگرچه در رتبه‌بندی و معرفی شرکت‌های تعاونی به عنوان بنگاه‌های کسب‌وکار معمولا به شاخص‌های اقتصادی و مالی آنها رجوع می‌شود، با این حال، باید در نظر داشت که شکل‌گیری این بنگاه‌ها اساسا بر پیش‌شرط‌هایی اجتماعی و جمعی مبتنی بوده و علاوه‌بر شاخص‌های اقتصادی و عملکرد بازار در زمینه توسعه انسانی و اجتماعی نیز قابل شاخص‌گذاری هستند. شاخص‌هایی از قبیل رویکرد نیاز محور یا خدمت محور بجای رویکرد سود محور، سازماندهی نیازهای جمعی و قابل بازاریابی کردن این نیازها به لحاظ اقتصادی، تسهیل کارآفرینی و بروز ایده‌های خلاق توسط اعضا به عنوان منافع مشترک آنها که خود باعث شکل‌گیری تدریجی سرمایه اجتماعی به عنوان پشتوانه تعهد به منافع مشترک می‌گردد، جملگی سازوکارهایی هستند که ماهیت تعاونی‌ها را شکل داده و آنها را قادر می‌سازد که ترجمان امر اجتماعی و جمعی به امر اقتصادی و بالعکس باشند.

هرچند با نگاهی به تجربه داخلی و خارجی به وضوح مشاهده می‌شود که اثرات و کارکردهای اجتماعی و جمعی تعاونی‌ها از قبیل بهبود شاخص‌های انسانی، کاهش جرائم اجتماعی و توانمندسازی و آموزشی اعضا در مقایسه با موفقیت‌های اقتصادی آنها کمتر مستندسازی شده است. با این حال گروه تعاونی‌های موندراگون از جمله تعاونی‌هایی است که توانسته موفقیت‌های اقتصادی و اجتماعی خود را توامان و در سطحی بین‌المللی کسب و معرفی نمایند.

کتاب گروه شرکت‌های تعاونی موندراگون گزارشی مفید است که تجربه بنگاه‌هایی که توانسته‌اند ویژگی‌های ارزش‌محور تعاونی را در بازارهای سودمحور و فرارقابتی امروز به عنوان نقطه قوت خود به کار گرفته و موجب توسعه متقابل شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی گردند را بازگو می‌کند.

کتاب گروه شرکت های تعاونی موندراگون با همکاری معاونت امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در ۹۳ صفحه منتشر شده است.