کتاب «جامعه‌شناسی خودمانی و شرق‌شناسی» منتشر شد
کتاب «جامعه‌شناسی خودمانی و شرق‌شناسی» اثر پژوهشی دکتر آرمین امیر، از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد.
کنکاش در منش ملّی ایرانی از دیرباز مورد توجه ایرانیان و غیرایرانیان بوده است. با این حال، چیستی این ویژگی‌ها هنوز هم مورد توجه است و تازگی خود را حفظ کرده است. تعداد کتاب‌هایی که در سال‌های اخیر در این حوزه چاپ شده (مانند پیرامون خودمداری ایرانیان ،جامعه‌شناسی نخبه‌کشی و جامعه‌شناسی خودکامگی، جامعه‌شناسی خودمانی) و اقبال به آنها، نشان می‌دهد که منش ایرانی هنوز برای ما مسئله‌ای جذاب است.
مطالعات منش ملّی موافقان و مخالفان زیادی دارد. یکی از قوی‌ترین استدلال‌های مخالفان این دسته مطالعات آن است که چگونه می‌توان با وجود تمایزات طبقاتی، جنسیتی، تحصیلی و تجارب متفاوت خانوادگی، شغلی و مانند آن برای تمام یا اکثریت اعضای یک ملّت، شخصیت یا ویژگی‌های خاصی‌قائل شد. این وضعیت به‌خصوص هنگامی حادتر می‌شود که با جامعۀ متکثرتری مثل ایران سروکار داشته باشیم، جامعه‌ای با چندین قومیت و زبان مادری، مذاهب متنوع و اقلیم‌های گوناگون.
دغدغه نویسنده در این اثر، ذکر انتقادات وارده بر مطالعات منش ملّی و پاسخگویی به آنها یا موجّه جلوه‌دادن چنین مطالعاتی نیست، چرا که درصدد مطالعه‌ای از این جنس نیست. نگاه نویسنده به این موضوع، نگاه موافقت یا مخالفت نیست بلکه پرسش از چگونگی است. نویسنده، سوای از وجود یا نبود وجود اشتراکاتی در سطح ملّت ایران، به‌بررسی دلایلی می‌پردازد که پرداختن به‌منش ملّی را ـ‌دست‌کم ازجنبه‌های غیرعلمی‌ـ موجّه می‌سازد.
در این کتاب، تمرکز اصلی بر منشأ این تصاویر است. مثلاً اگر نویسنده ایرانیان را باهوش می‌خواند، تصویر او از باهوش بودن ایرانیان بر کدام داده‌ها استوار است. به عبارت دیگر، مؤلف طی چه فرایندی به ملّی‌بودن یک ویژگی در تمام یا اغلب ایرانیان پی برده و به مخاطب انتقال می‌دهد.
حسن نراقی را همه با کتاب جامعه‌شناسی خودمانی می‌شناسند، کتابی که مجموع چاپ‌های مجاز و غیرمجازش در این وانفسای کتاب‌نخوانی ما به عدد پنجاه می‌رسد. حتما حقیقتی در این کتاب هست که تا این حد مخاطب جذب کرده است. این حقیقت در محتوای کتاب نیست، آنچه نراقی دربارة ایرانیان می‌گوید نه جامعه‌شناسی است و نه معتبر. نراقی در گفتمانی می‌اندیشد و می‌نویسد که در پنجاه سال گذشته توانسته حاکمیت خود را بر ذهن‌ها و قلم‌ها اعمال کند. همین گفتمان بود که حاکمیت خود را با جمال‌زاده تثبیت کرد و در نراقی و سریع‌القلم به اوج مخاطب رساند. اما مؤلف (حسن نراقی) در این اثر با تکیه بر ادبیات دانش پسااستعماری امروز، آن را گفتمان خودشرق‌شناسی می‌شناسد.
این کتاب در پنج فصل و یک پیوست به این شرح تدوین شده است:
فصل اول: منش ملی
فصل دوم: روش پژوهش
فصل سوم: چارچوب مفهومی
فصل چهارم: تحلیل یافته‌ها
فصل پنجم: نراقی و جامعه‌شناسی
کتاب «جامعه‌شناسی خودمانی و شرق‌شناسی (تحلیل گفتمان آثار حسن نراقی با الگوی تبارشناسی ادوارد سعید)» برگرفته از طرحی پژوهشی با همین عنوان است که با نظارت دکتر مقصود فراستخواه انجام شده و اکنون در ۲۴۵ صفحه و با قیمت ۲۵۰۰۰ تومان منتشر شده است.
برای خرید اینجا کلیک کنید.
