دوجنس گرایی
دوجنس گرایی[1] بین دوتایی دگرجنس گرایی و همجنس‌گرایی قرار گرفته است و نوعی گرایش یا ترجیح جنسی است که از چیزی بیش از احساسات جنسی، رفتار جنسی، یا تمایل رمانتیک اتفاقی به اشخاص هر دو جنس موافق و مخالف تشکیل شده است. این اصطلاح کسانی را دربر می گیرد که خودشان را دوجنس گرا تعریف می کنند، چه اخیراً با هر دو جنس رابطه داشته چه نداشته باشند. این اصطلاح به کسانی هم اشاره دارد که کشش یا رفتار جنسی دوگانه دارند اما خود را دگرجنس گرا، همجنس گرا معرفی می کنند یا مطلقاً هر گونه انگ جنسی را رد میکنند.
اگرچه برآوردها تنوع گسترده ای دارد و اختلافات فیصله نیافته است داده های پیمایش ملّی نشان می دهد که 6 درصد از مردان و نزدیک 4 درصد زنان در ایالات متحده، از دورۀ نوجوانی به بعد تجارب دوجنس گرایانه داشته اند. شمار بسیار کمتری هم گزارش می دهند که بهتازگی (در سال گذشته) با هر دو جنس فعالیت جنسی داشته اند. به همین قیاس، درصد بسیار کمتری خود را دوجنس گرا تعریف می کنند. گرچه شمار بیشتری از همجنس گرایان گزارش کردند که در سیر زندگیشان دوجنس گرایی را نیز تجربه کرده اند امّا این مردان و زنان بیشتر مایلاند خودشان را همجنس گرا تعریف کنند تا دوجنس گرا.
افرادی که خود را دوجنس گرا می دانند یا فعالانه دوجنس‌گرایند، اغلب به یک اندازه به هر دو جنس کشش یا گرایش جنسی ندارند. شواهد حاکی از آنند که بیشتر دوجنس گرایان بیشتر دگرجنس گرایند تا همجنس گرا. بیشتر کسانی که خود را دوجنس گرا تعریف میکنند گزارش میکنند که در جوانی بیشتر کشش ها و رفتارهای دگرجنس گرایانه داشته اند تا کشش ها و رفتارهای همجنس گرایانه. غالباً انگ دوجنس گرا چند سال بعد، پس از دورهای از تحول و پریشانی هویتی که از فقدان پذیرش دوجنس گرایی در جهان بزرگتر مایه می گیرد برگزیده می‌شود.
حیات دوجنس گرایانه متنوع است. دوجنس گرایی دنباله دار[2] دربردارندۀ تغییر گرایش همجنس گرایی به دگرجنس گرایی است. دوجنس خواهی همزمان[3] عبارت است از روابط جنسی همزمان با شریک هایی از هر دو جنس. برخی از دوجنس گرایان روابط تک شریکی دارند، حال آنکه برخی دیگر چندشریکی و رابطه ای گروهی را ترجیح می دهند، و دسته دیگر با یک شریک اصلی زندگی زندگی می کنند و شریک های اتفاقی نیز دارند. صرف نظر از این ساختار، در میان دوجنس گرایان ازدواج دگرجنس گرایانه مرسوم است یعنی اینکه شریک زندگی دوجنس گرایان اغلب دوجنس گرا نیست و برخی از زوجین با رابطۀ جنسی برون ازدواجی موافقند و برخی دیگر خیر.
هم دگرجنس گرایان و هم همجنس گرایان دوجنس گرایی را امری مشکل آفرین می انگارند البته به دلایل مختلف. از یک سو، در طول دهۀ 1980، بحران ایدز پدیدار شد و مردان دوجنس گرا به چشم تهدیدی نگریسته می شدند که این بیماری را به جهان دگرجنس گرایان می‌آورند. در واکنش به بحران ایدز، بسیاری از کسانی که دوجنس گرا شناخته می شدند به رابطۀ جنسی ایمن تر -استفاده از کاندوم یا لاتکس، یقین‌یافتن از سلامت شرکا، پرهیز از آمیزش ترشحات بدنی و کارهایی از این دست– روی آوردند. امروزه ایدزپژوهی بر مردانی تمرکز دارد که با مردان دیگر رابطۀ جنسی دارند و دریافته است که رفتار دوجنس گرایانه ممکن است در میان مردان همجنس گرا یا دگرجنس گرا نیز رخ دهد و این موضوع، از خطر تصویری پیچیده تر به دست می دهد.
از سوی دیگر، به رغم فراوانی جیالبیتی[4] (مردان همجنس گرا/زنان همجنس گرا /دو‌جنس‌گرایان /تراجنسیتی‌ها) در فضای دانش سراها و جاهای دیگر، دوجنس خواهی در جهان همجنس گرایان منزلتی حاشیه ای دارد. همچنان این تصور وجود دارد که دوجنس گرایی چیزی بیش از گرایش جنسی مبهم روبه گذار نیست. همچنین، این کلیشه را درخصوص دوجنس گرایان ساخته‌اند که این گروه مستعد شانه‌خالی‌کردنند و توانایی‌شان برای ساختن روابط متعهدانه کمتر است. گذشته از این، گفته می شود دوجنس گرایانی که با شرکای جنس مخالف به سر می برند یا ازدواج می کنند پشت امتیاز دگرجنس خواهی پنهان شده اند و کارشان به لحاظ سیاسی نادرست است. مثلاً در حالی که موضوع ازدواج همجنس‌گرایه هماکنون محل مناقشه است، پرسش اصلی در رابطه با دوجنس گرایانی که با جنس مخالف ازدواج کرده اند این است که آیا آنها هم به همان اندازه در این مناقشه حضور سیاسی دارند یا خیر.
و نیز ببینید: هویت و جامعه پذیری جنسیتی؛ همجنس‌گرایی؛ گرایش جنسی
بیشتر بخوانید
Fox, Ronald C. 2004. Current Research on Bisexuality. Binghamton, NY: Harrington Park
Weinberg, Martin S., Colin J. Williams, and Douglas W. Pryor. 1994. Dual Attraction: Understanding Bisexuality
New York: Oxford University Press
[1]. bisexuality
[2]. Serial bisexuality
[3]. Simultaneous bisexuality
[4]. GLBT
