فناوری یک محصول اجتماعی است
اولین جلسه از مجموعه نشست تخصصی «جایگاه فرهنگ در سیاست گذاری فناوری»، شنبه ۲۷ آبان ماه، با حضور دکتر خادمحسینی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد. در این نشست دکتر خادمحسینی به بررسی سیر تحولات تکنولوژیک پارادایمهای جدید معرفت شناختی پرداخت. ایشان ضمن اشاره به اهمیت برگزاری اولین همایش بین المللی دین، فرهنگ و فناوری که درسال ۱۳۹۷ برگزار خواهد شد، این همایش را فرصت خوبی برای تعامل و گفتگویی سازنده با دنیای غرب در این زمینه دانست.
وی با بیان اینکه اگر ما نسبت خود با فناوری را تعیین نکنیم، فناوری ما را به هر سمت که خود لازم میداند خواهد کشاند، خواستار توجه عمیق و اساسی به این موضوع شد. مدرس دانشگاه مطالعات جهان با عنوان اینکه نوآوری در فناوری رگ حیاتی آن است اذعان کرد که خود غربیها از هر نوع قدمی که باعث شود تا این نوآوری به وقوع بپیوندد استقبال میکنند.
دکتر خادمحسینی در ادامه افزود در حوزه جامعه شناسی اساسا فناوری را یک محصول و فرآیند اجتماعی میدانند و پذیرفتن این امر به معنای ورود به ساحت فرهنگ، که از جمله اصلیترین مباحث اجتماعی محسوب میشود، است. ایشان با برشمردن عوامل مختلف در سیر تحولات اجتماعی و مدنی از نگاه جامعهشناسان مختلف، یادآوری کردند که دورکیم و در دوره های متاخر جورج ریتز، معرفت را مبنای سیر تحولات اجتماعی بر شمرده اند.
وی در ادامه با پرداخت به نظریه ریتز که مفهوم پارادایم کوهن را وارد حوزۀ جامعهشناختی کرده است، نیروی محرک تغییردهنده جوامع را پرسش دانسته و افزود اگر این پرسش و پاسخ در جوامع شکل بگیرد، منجر به تحولات تاریخی و تکنولوژیکی میشود و اینکه تکنولوژیهای ما در جا میزنند مربوط به همین حوزۀ پرسش و پاسخ میشود.
دکتر خادمحسینی در ادامه با اشاره به دورههای تحولات بشری از نگاه آگوست کنت و اشاره به سه پارادایم مطرح شده و شرایط آن به دوره چهارم و جدید آن که دوره حضور سایبر است اشاره کرد و گفت، این دوره تمامی قوانین دوره مدرن و اثباتی و همچنین استانداردهای مدرنیته و قواعد جدید را بهم ریخته است. ایشان با اشاره به خصوصیتهای مختلف این دوره، یکی از و یژگیهای آن را کثرت دلیل صحت برشمرده و گفت در این معرفت جدید تا دیجیتال نشوی بدنیا نمیآیی و نسل آینده معرفت جدید نسل انسانهای سایبری است؛ بنابراین در حوزۀ سیاستگذاری باید توجه شود که قواعد سیاستگذاری مبتنی بر فهم سایبورگ ها باشد و با پارادایم مدرن نمیتوان برای دورۀ سایبری تصمیم گرفت.