نوزدهمین و بیستمین نشست بررسی ادبیات انقلاب اسلامی برگزار شد
نوزدهمین و بیستمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی «ادبیات انقلاب اسلامی؛ از نظر تا نظریه» با عنوان «ساحتها و کرانههای ادبیات انقلاب اسلامی» با حضور مهرنوش قربانعلی و دکتر بهروز یاسمی، سهشنبه 26 بهمن ۹۵ از ساعت ۹ تا ۱۲ در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
قربانعلی ادبیات انقلاب را دارای سبکی منحصربهفرد دانست که با خودش سبکهای جدیدی آورده که با سبکهای قبلی متفاوت و منحصربهفرد است و دارای رویکرد جدیدی است.
وی دامنه ادبیات انقلاب را بسیار گسترده دانست و افزود که ادبیات انقلاب، فرهنگی را پایهگذاری کرده که جلوتر از زمان خودش و بسیار وسیع تر از جغرافیای درون کشور است. این شاعر، ادبیات انقلاب را به لحاظ گستردگی فضای جغرافیایی هم بسیار مهم دانست و بر تاثیرگذاری آن بر کشورهای فارسیزبان و همچنین کشورهایی که زبان فارسی ندارند، اشاره کرد. وی دلیل این تاثیرگذاری را جانمایهای دانست که در بطن ادبیات انقلاب وجود دارد.
وی یکی از ایرادهای وارد بر ادبیات انقلاب را فقدان وجود یک تئوری نظری متقن در این زمینه دانست و افزود: برای ماندگاری ادبیات انقلاب باید به لحاظ تئوری، ویژگیهای آن را استخراج کرد و مولفههای تئوریک آن بررسی کرد.
قربانعلی در پایان با برشمردن ژانرهای موجود در ادبیات معاصر، به این نکته اشاره کرد که ادبیات انقلاب، ژانر جدیدی را به ادبیات اضافه نکرد بلکه ژانرهای موجود را که کمرنگ بودند، احیا و پررنگتر نمود.
در بخش دوم نشست، دکتر بهروز یاسمی با بیان مقدمهای تاریخی در باب ادبیات انقلاب از منظر تاریخی به این مقوله پرداخت و به جملهای با این مضمون از ویکتور هوگو اشاره کرد که:« قاطعترین نتیجه یک انقلاب سیاسی، انقلاب ادبی است». وی ادبیات انقلاب را دارای نگاهی پسینگرا دانست که احساسی و زودگذر نیست و به دلیل اینکه وقایع را از دور وارسی کرده و از منظر تعقل به وقایع انقلاب نگاه می کند، ماندگار است.
وی در ادامه به دو تفاوت عمده بین ادبیات قبل و بعد از انقلاب بهویژه در موضوع شعر انقلاب اسلامی اشاره کرد: 1- به دلیل دینی و سنتی بودن ماهیت انقلاب اسلامی و تعارض آن با جریان روشنفکری این ایدئولوژی در زمینه شعر هم تسری یافت و باعث شد که قالبهای شعری کلاسیک و قدیمی احیا شده و قالبهایی مانند شعر سپید آرام آرام کمرنگتر شود. 2- به دلیل واقعهای به نام جنگ تحمیلی و بهوجود آمدن شعر دفاع مقدس، وجه حماسی و سلحشوری نیز احیا گردید.
دکتر یاسمی با اشاره به مواردی همچون نزدیک شدن شعر به زندگی عادی و شخصی مردم و نیز اضافهشدن قابلیت همذاتپنداری و فاصلهگرفتن شعر از دغدغههای فلسفی و عرفانی را از ویژگیهای شعر معاصر انقلاب برشمرد و اشاره کرد که با این ویژگیها است که شعر به واقعیت و رسالت اصلی خود نزدیکتر شده و باعث گردیده که امکان تبدیلشدن «من شخصی» شاعر به «من اجتماعی» بوجود بیاید.