ساحت‏های ادبیات انقلاب اسلامی بررسی شد

ساحت‏های ادبیات انقلاب اسلامی بررسی شد

سومین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی «ادبیات انقلاب اسلامی؛ از نظر تا نظریه، بررسی ساحت ‏های ادبیات انقلاب اسلامی ایران» با حضور علی‌محمد مودب، عبدالرحیم سعیدی‏ راد و با دبیری دکتر محمودرضا اکرامی فر، ۱۱ آبان ۹۵ در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

در ابتدای این نشست، علی محمد مودب به بیان ویژگی‌های ادبیات انقلاب پرداخت و گفت: ادبیات انقلاب، انقلاب را شکل می‌دهد و در استمرار، رشد و تعالی آن اثرگذار است. وی افزود: شاخه اصلی ادبیات انقلاب اسلامی ادبیاتی است که انقلاب اسلامی را ایجاد می‌کند و آن را توضیح می‌دهد. ریشه و تبار این ادبیات به قبل از انقلاب و حتی به صدر اسلام باز می‌گردد.

مودب در ادامه به قالبهای شعری فعال در ادبیات انقلاب اشاره کرد و گفت: قالب حماسی و نگاه و رویکرد حماسی برجسته‌تر است.  همچنین بستر انقلاب باعث شده تا غزل و غزل حماسی با محتوای انقلابی شکل بگیرد. وی در تعریف شعر انقلاب گفت: شعر انقلاب شعری است که چهار مولفه امام(خمینی)، عدالت‌خواهی، توحید و ایران معاصر را در خود دارد. در این گونه شعری است که مفاهیمی چون شهادت و برادری و اخوت برجسته می‌شود. شاعران سعی می‌کنند به زبانی که مردم و جامعه بیشتر با آن خوگرفته‌اند، شعر بگویند.

این شاعر، شعر انقلاب را هسته اصلی شعر معاصر ایران دانست و گفت: شعر انقلاب جدی‌ترین شعری است که درباره اندیشه‌هایی که امروز در زندگی ما تأثیر می‌گذارد، حرف می‌زند. مودب با بیان ضرورت تعریف پژوهش‌های مورد نیاز در حوزه ادبیات انقلاب، تاکید کرد باید سبک‌شناسی شعر انقلاب در قالب طرح پژوهشی اجرا شود.


در ادامه این نشست، عبدالرحیم سعیدی راد نیز به بیان تعریف ادبیات انقلاب و ویژگی‌های آن پرداخت و گفت: ادبیات انقلاب را باید از سال ۴۲ و آغاز نهضت امام خمینی(ره) درنظر گرفت؛ ادبیاتی که در شکل‌گیری انقلاب دخالت داشته است. در ادبیات انقلاب، محتوا بر فرم غلبه دارد و شاعر خود را محدود در قالبهای شعری نمی‌کند بنابراین گاه می‌بینیم که در دل مثنوی، یک تا چند غزل هم می‌گوید.

سعیدی‌راد به گونه‌های دیگر ادبیات انقلاب از جمله گونه خاطره‌نویسی اشاره کرد و گفت: خاطره‌نویسی با دفاع مقدس شکل گرفت. اوج این گونه ادبیات، در دهه ۶۰ و در دوره جنگ تحمیلی است که خاطرات رزمندگان منتشر شد ولی بالندگی و رشد آن بعد از جنگ است.

این شاعر، تفکر و اندیشه را ویژگی بارز شعر انقلاب دانست و در بحث قالبهای شعری انقلاب گفت: قالب غزل همیشه مورداستفاده بوده است؛ اما غزل انقلاب به غزل کلاسیک پای‌بند نیست. محتوای جدیدی در قالب غزل ارائه می‌شود و قالبهای جدیدی مثل مثنوی- غزل شکل می‌گیرد. به عبارتی هم تحول ساختاری و هم تحول محتوایی در این گونه شعری رخ می‌دهد.

سعیدی راد، سطحی‌نگری و فردی شدن شعر را خطری برای شعر انقلاب دانست و افزود: موضوعات فردی جایگزین موضوعات جمعی و اجتماعی شده و شاعر امروز بر خلاف شاعران گذشته، در برابر حادثه‌های مهمی که در جامعه و جهان اتفاق می‌افتد، اعلام موضع نمی‌کند.


مطالب مرتبط
از طریق فرم زیر نظرات خود را با ما در میان بگذارید